File:Lantern Lighting Towers (14240579721).jpg

English: Lantern lighting towers are building components installed in the middle of roofs or domes to provide light to the interior. They comprise many small windows and are usually polygonal in plan. The component became fairly common in Europe after the Renaissance, and is often seen in Seljuk and early Ottoman buildings. With the improvement of construction techniques, lanterns were replaced with tabouret windows and circular light shafts in classical Ottoman architecture and were only used for a longer period in civil buildings like inns, caravansaries and houses.

SALT Research, Ali Saim Ülgen Archive


Aydınlık fenerleri, örtülü iç mekânlara ışık sağlamak üzere çoğunlukla kubbe ya da çatının ortasında yer alan, çevresi pencereli bölümlerdir. Geleneksel tekniklerle inşa edilmiş kütlesel yapılarda pencere azlığından doğan aydınlanma gereksinimi, genellikle kare ya da çokgen planlı olan aydınlık fenerleriyle giderilir. Rönesans’tan sonra Avrupa’da yaygınlık kazanan yapı elemanı, Selçuklu ve erken dönem Osmanlı yapılarında sıkça görülür. Yapı tekniğinin gelişmesiyle Klasik Osmanlı Mimarlığı dönemi cami ve hamamlarında yerini kasnak pencereleri ya da filgözü ışıklıklara bırakmış; han, kervansaray, konut ve benzeri sivil mimari örneklerinde ise bir süre daha kullanılmıştır.

SALT Araştırma, Ali Saim Ülgen Arşivi