Commons:Koninklijke Bibliotheek/Case studies
Home | Overview of our media files | Our media donations | Our SDoC efforts | Machine access | Uptake, metrics and reuse | Case studies & stories | About KB / Contact | Our project pages on other Wikis | All pages |
THIS PAGE NEEDS UPDATING!!
Case studies & stories
[edit]Most recent presentations, articles, tutorials (manuals, courses, workhops, howto's) by KB staff : https://commons.wikimedia.org/wiki/Koninklijke_Bibliotheek/GLAM
50 cool new things
[edit]Smoelenboeken AAJH op Github
[edit]Case study: Teksten over Nederlandse filosofie op KB-website nu vrij voor hergebruik (oktober 2017)
[edit]VERHUIS DIT NAAR WP:NL
In het kort:
- In oktober 2017 heeft de KB een groot deel van de teksten over Nederlandse filosofie op haar website vrijgegeven voor hergebruik onder CC-BY 4.0. Rechtendragende afbeeldingen op die pagina's zijn daarbij uitgezonderd.
- Zie de lijst van URLs van vrijgegeven teksten, ook beschikbaar in deze PDF
- Eerste resultaat, 2-1-2018: een (voormalig) ontbrekend artikel over Heleen Pott is aangemaakt op basis van de vrijgegeven KB-tekst over haar.
Open data
Om hergebruik en zichtbaarheid van digitaal erfgoed te stimuleren stelt de KB al langer regelmatig content uit haar collecties beschikbaar als open data. Zie bv. de beelddonaties hierboven. De teller staat inmiddels op meer dan 12.000 gemetadateerde beelden.
Naast beelden wil de KB ook teksten zo goed en breed mogelijk herbruikbaar maken. Dit doet ze bv. door de websiteteksten over filosofie vrij te geven. Eerder dit jaar heeft de KB al de OCR van auteursrechtvrije kranten uit Delpher met 1 muisklik downloadbaar gemaakt.
Duidelijkheid scheppen
De vrijgave is vooral gedaan om het Wikipedianen makkelijker te maken ontbrekende artikelen over Nederlandse filosofen te schrijven, of bestaande te verbeteren. Zo is er bv. nog geen artikel over Heleen Pott, terwijl er wel een KB-dossier over haar is. Door de vrije licentie mag iedereen nu zonder gevaar van copyvio (auteursrechtenschending) deze teksten met bronvermelding overnemen in Wiki-projecten.
Auteurs konden natuurlijk al langer teksten op kb.nl gebruiken als bronmateriaal voor artikelen, dus wat voegt deze vrijgave nu precies toe? In het verleden merkte de KB dat er soms discussie ontstond over rechtenschending en hergebruik, bijvoorbeeld als het ging over unieke objecten waarbij de KB-website als een van de weinige betrouwbare online bronnen beschikbaar was. Zie bv. deze discussie over Atlas Van der Hagen. Om dit soort onduidelijkheid voortaan te voorkomen, heeft de bibliotheek de websiteteksten nu expliciet vrijgeven onder een Creative Commons-licentie. Dit kon de KB doen omdat ze zelf de auteursrechten van deze teksten bezit.
Uitzonderingen
Er gelden twee uitzonderingen op deze vrijgave:
- Pagina’s die hoofdzakelijk zijn opgebouwd uit citaten. Bijvoorbeeld Pessimisme als filosofie van Pott of Stand-up filosoof van René Gude. De inhoud van deze pagina’s is meestal ook niet-feitelijk van aard, en daardoor ongeschikt voor Wikipedia.
- Alle afbeeldingen waar nog rechten op kunnen rusten. Dus ook pagina’s die vrijwel uitsluitend opgebouwd zijn uit dergelijke afbeeldingen, bv. de geïllustreerde bibliografie van Hans Achterhuis.
Registratie bij Wikimedia, de eerste stap
Omdat de primaire doelgroep voor deze tekstdonatie de Wikipedia-gemeenschap is, heeft de KB er voor gezorgd dat de vrijgave in het OTRS-systeem vastgelegd is. De KB stuurde daarvoor een mail waarin ze verklaarde de filosofieteksten op kb.nl onder CC-BY beschikbaar te maken, met bovengenoemde uitzonderingen. Deze PDF toont deze mail, met daaronder de precieze lijst van URLs van de vrijgegeven pagina’s.
Deze verklaring is vervolgens geverifieerd en vastgelegd in de OTRS-database. Daarmee is het binnen de Nederlandse Wiki-sfeer controleerbaar dat deze vrijgave inderdaad rechtmatig is.
Duurzaam archiveren
Als je in de PDF kijkt naar de lijst van vrijgegeven pagina’s, zie je dat ze allemaal in The Internet Archive opgeslagen zijn. Dit is een bewuste keuze geweest, vanuit het oogpunt van digitale duurzaamheid (wie garandeert dat het filosofiedeel van kb.nl over 5 jaar nog in de lucht is?) en controleerbaarheid (welke versies van de teksten zijn precies vrijgegeven?)
De pagina’s worden op dit moment ook in het webarchief van de KB gearchiveerd. Voor internetters is dit minder toegankelijk dan The Internet Archive, want het KB-webarchief is vanwege auteursrechten alleen binnen de muren van het KB-gebouw én met KB-lidmaatschap te raadplegen.
Volgende stappen
Om deze vrijgave manifester te maken, ook buiten de context van Wikipedia, is een volgende stap om op elke filosofiepagina zelf aan te geven onder welke voorwaarden de inhoud beschikbaar is. Omdat de KB dan niet alleen de CC-BY-licentie voor de teksten willen vermelden, maar ook per afbeelding precies wil aangeven óf en welke gebruiksvoorwaarden er gelden, vergt dit eerst het nodige uitzoek- en vrijwaringswerk. Als dit succesvol is afgerond, zou een volgende stap zijn om ook de overige encyclopedisch relevante pagina’s van kb.nl op die manier vrij te geven.
In focus : Nederlandsche Vogelen van Nozeman en Sepp - Birds of the Netherlands
[edit]With many thanks to users Husky and Mvandelft some 250 historic images of birds of the Netherlands were donated to Commons in May 2015. The images come from the book Nederlandsche Vogelen ("Birds of the Netherlands", 1770-1829) by Cornelius Nozeman, father and son Sepp and Martinus Houttuyn from the collection of the national library of The Netherlands. The images can be found in Category:Nederlandsche vogelen van Nozeman en Sepp. Because Latin names were provided all birds are in their corresponding categories, see for instance Alauda arvensis.
On behalf of the Nature working group on Dutch Wikipedia User:Ciell, User:Dick Bos and User:WeeJeeVee have kindly offered to include images from the donation in relevant articles on both Dutch and non-Dutch Wikipedias; see this page for a full overview of the image uptake. Because of this donation the articles on the book itself, Cornelius Nozeman, Jan Christiaan Sepp, Christiaan Andreas Sepp and Martinus Houttuyn were either created or augmented, both on the Dutch and English Wikipedias. Also the Wikidata and DBpepdia-entries about these entities were created and/or improved. On 1st June 2015 a blogpost about the image donation appeared on the website of the KB (in Dutch).
This blogpost very nicely illustrates that for a proper image donation the GLAM needs to go further than simply dumping the images on Commons. It must also collaborate with the community on
- the uptake/reuse of images in Wikipedia-articles, in as many languages as possible. Besides Dutch Wikipedia, birds images have already been included in (among others) the English, French, German, Swedish and Portuguese WPs - see this page for a full overview.
- the creation and/or improvement of articles directed related to the donated images, in this case articles about
- the book itself (in English) and (in Dutch)
- Cornelius Nozeman (in English), (in Dutch and in French)
- Christiaan Andreas Sepp and his son Jan Christiaan Sepp (in English), (in Dutch: Christiaan Andreas Sepp and Jan Christiaan Sepp, as well as in French )
- Martinus Houttuyn (English) and (in Dutch)
- Special attention must be paid to adding infoboxes, these are crucial for inclusion of the article data in DBpedia
- the conversion into Linked Open Data via Wikidata and DBpedia. See eg.
- the Wikidata-entries on the book (or this one), Christaan Andreas Sepp, Jan Christiaan Sepp and Nozeman
- the DBPedia-entries on the book and on Nozeman
- and creating publicity around the donation via non-Wikimedia-channels, eg. via a blogpost on the website of the GLAM or via social media
In summary: image donation = Commons + Wikpedia (in multiple languages) + Wikidata + DBpedia + publicity + ...