Category:Mahabhutas
Jump to navigation
Jump to search
elements in Indian philosophy | |||||
Upload media | |||||
Instance of | |||||
---|---|---|---|---|---|
Part of | |||||
| |||||
English: Mahābhūta is Sanskrit and Pāli for "great element." In Buddhism, the "four great elements" (Pali: cattāro mahābhūtāni) are earth, water, fire and air. Hinduism adds a fifth "great" or "gross" element, akasha or aether.
हिन्दी: भारतीय दर्शन में पृथिवी (क्षिति), जल (अप्), अग्नि (ताप), वायु (पवन) एवं गगन (शून्य) को पंचतत्व या पंचमहाभूत कहा जाता है। हिंदू विचारधारा के समान यूनानी, जापानी तथा बौद्ध मतों में भी पंचतत्व को महत्वपूर्ण एवं गूढ अर्थोंवाला माना गया है। पंचतत्व को ब्रह्मांड में व्याप्त लौकिक एवं अलौकिक वस्तुओं का प्रत्यक्ष अथवा परोक्ष कारण और परिणति माना गया है। ब्रह्मांड में प्रकृति से उत्पन्न सभी वस्तुओं में पंचतत्व की अलग-अलग मात्रा मौजूद है। अपने उद्भव के बाद सभी वस्तुएँ नश्वरता को प्राप्त होकर इनमें ही विलीन हो जाती है।
ಕನ್ನಡ: ಮಹಾಭೂತಗಳು ಹಿಂದೂ ಮತ್ತು ಭೌದ್ಧ ಧರ್ಮಗಳ ನಂಬಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡವನ್ನು ರಚಿಸುವ ಮೂಲಭೂತ ತತ್ವಗಳು. ಈ ನಂಬಿಕೆಯ ತತ್ವದ ಪ್ರಕಾರ ಇಡೀ ವಿಶ್ವವೇ ಪಂಚಭೂತಗಳೆಂಬ ಐದು ಮೂಲವಸ್ತುಗಳಿಂದ ಮಾಡಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ ಅಥವಾ ಪ್ರತಿನಿಧಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ಇದಕ್ಕಾಗಿಯೇ ವಿಶ್ವವನ್ನು ಪ್ರಪಂಚ ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ. ಭಾರತೀಯ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಪರಂಪರೆಯಲ್ಲಿ ಹೇಳಿರುವಂತೆ ಆಯುರ್ವೇದ, ವಾಸ್ತು, ಸಿದ್ಧಿ ಬಲ ಮತ್ತು ಉನ್ನತ ಪ್ರಜ್ಞೆಗಳ ತಳಹದಿಯೇ ಈ ಪಂಚಭೂತಗಳು. ಪುರಾತನ ಕಾಲದಿಂದಲೂ ಪವಿತ್ರ ಗ್ರಂಥಗಳಲ್ಲಿ ಇವುಗಳ ಉಲ್ಲೇಖವಿದೆ.
മലയാളം: ഭൂമി, ജലം, വായു, അഗ്നി, ആകാശം എന്നിവയാണ് പഞ്ചഭൂതങ്ങൾ എന്നറിയപ്പെടുന്നത്. പ്രത്യക്ഷലോകം മുഴുവൻ പഞ്ചഭൂതങ്ങളെക്കൊണ്ടു നിർമ്മിക്കപ്പെട്ടതാണെന്നാണ് ഹൈന്ദവവിശ്വാസം. ഭൂമിയുടെ ഗുണം ഗന്ധമാണ്. ജലം ശീതസ്പർശമുള്ളതാണ്. വായു രൂപരഹിതവും സ്പർശാധാരവുമാണ്. അഗ്നി ചൂടുളവാക്കുന്നതാണ്. ആകാശം ഏകവും നിത്യവുമാണ്,അതു ശബ്ദഗുണത്തെ സൂചിപ്പിക്കുന്നു.
Subcategories
This category has the following 6 subcategories, out of 6 total.
F
G
J
P
Media in category "Mahabhutas"
This category contains only the following file.
-
Pancikarana.png 589 × 199; 29 KB